Адвокаттық қызметке лицензияны алу үш кезеңде жүргізіледі, ол қажетті дағдыларды игерілетін тағылымдаманы, аттестаттауды және лицензияларды тікелей алуды қамтиды.

Адвокаттық қызметпен айналысу үшін тағылымдамадан өту.

Адвокаттық қызметке лицензияны алу үшін тұлға тағылымдамадан өтуге рұқсат беру туралы ерікті нысанда өтініш жазу арқылы адвокаттар алқасының президиумына жүгінеді.

Тағылымдамадан өтуге рұқсат беру туралы өтінішке келесі құжаттар қоса тіркеледі:

• Қазақстан Республикасы азаматының жеке басын куәландыратын құжаттың көшірмесі;
• жоғары заң білімі туралы дипломның көшірмесі (дипломның түпнұсқасын салыстыру үшін бермеген жағдайда нотариалды куәландырылғаны көшірмесі);
• өз қолымен жазылған өмірбаян;
• заң мамандығы бойынша жұмыс өтілін растайтын еңбек кітапшасы немесе басқа құжат;
• тағылымдамадан өтуге өтініш білдірген тұлғаның тұрғылықты жері бойынша наркологиялық және психоневрологиялық диспансерлерден анықтама;
• соттылығы туралы анықтама.
• 3х4 см көлеміндегі екі бейнесурет;
• Мамандарды есепке алу іс-парақшасы.

Тағылымдамадан өтуді ұйымдастыруды Адвокаттардың тағылымдамадан өтушілерінің тағылымдамадан өту тәртібі туралы ережеге сәйкес адвокаттар алқасының президиумы жүзеге асырады. Бұнда тағылымдама 5 жылдан кем емес адвокаттық қызметі бар адвокаттың басшылығымен жүргізіледі. Тағылымдама ұзақтығы 6 айдан бір жылға дейінді құрайды.

Тағылымдамадан өту ақылы түрде жүзеге асырылады, тағылымдамадан өтуді ұйымдастыру үшін төлем мөлшері және мерзімі шартта көрсетіледі.

Адвокаттық қызметпен айналысуға аттестаттаудан өту

Адвокаттық қызметпен айналысуға үмiткер және адвокаттар алқасында тағылымдамадан өткен адамдар облыстардың, республикалық маңызы бар қала мен астананың аумақтық әдiлет органдары жанында (бұдан әрi – аумақтық әдiлет органдары) құрылатын адвокаттық қызметпен айналысуға үмiткер адамдарды аттестаттау жөнiндегi комиссияда (бұдан әрi – Комиссия) аттестаттаудан өтедi.

Адвокаттық қызметпен айналысуға үмiткер тұлға тағылымдамадан өткеннен кейін "электрондық үкіметтің" веб-порталы не заң көмегінің бірыңғай ақпараттық жүйесі арқылы:

• "электрондық үкіметтің" веб-порталы арқылы көрсетiлетiн ЭЦҚ қойылған электрондық құжат нысанында;
• Қызмет түріне қойылатын біліктілік талаптарына сәйкестігі туралы ақпаратты қамтитын мәліметтер нысаны.

Сіздің құжаттарыңыздың пакетін адвокаттық қызметпен айналысуға үміткер адамдарды аттестаттау бойынша арнайы комиссия қарастыратын болады. Аттестаттауды жүргізу тегін жүргізіледі.

Комиссия материалды қарастырып, аттестаттауға жіберу туралы шешімді қабылдағаннан кейін, аумақтық әділет органдары сізді аттестаттау өтетін орны, күні, уақыты, тәртібі туралы ұялы телефонға смс-хабарлама беру арқылы немесе "электрондық үкімет" веб-порталы арқылы көрсетілетін қызметті алушының "жеке кабинетіне" оны өткізгенге дейін күнтізбелік 10 күннен кешіктірмей хабарлайды.

Аттестаттау жарты жылда бір рет өткізіледі.

Аттестаттау мынадай екі кезеңнен:

1. Қазақстан Республикасының заңнамасын білуін және адвокаттық қызметті жүзеге асыруға психологиялық дайындығын кешенді компьютерлік тестілеу;
2. қажетті көздерді пайдалана отырып, істің мән-жайларын талдау бойынша практикалық тапсырма кезеңдерінен тұрады.

Аттестаттауды қазақ тілінде де, орыс тілінде де өтуге болады.

Екінші кезеңнің нәтижелері бойынша комиссия аттестаттау немесе аттестаттамау туралы негізді шешімді шығарады. Аталмыш шешім 6 жыл ішінде әрекет ететін болады. Комиссияның шешімін сот тәртібінде талап етуге болады.

Аттестаттаудан өтуден келесі адамдар босатылады:

1. Қазақстан Республикасының Жоғары Сот Кеңесі жанындағы Біліктілік комиссиясында біліктілік емтиханын тапсырған, сотта тағылымдамадан ойдағыдай өткен және облыстық немесе оған теңестірілген соттың жалпы отырысының оң пікірін алған адамдар;
2. "Қазақстан Республикасының сот жүйесі мен судьяларының мәртебесі туралы" Қазақстан Республикасы Конституциялық заңының 34-бабы 1-тармағының 1), 2), 3), 9), 10) және 12) тармақшаларында көзделген негіздер бойынша судья өкілеттіктерін тоқтатқан адамдар;
3. теріс себептермен шығарылғандарды қоспағанда, прокурор немесе тергеуші лауазымында кемінде он жыл жұмыс өтілі болған жағдайда, прокуратура және тергеу органдарынан шығарылған адамдар.

«Электрондық лицензиялау» порталы арқылы адвокаттық қызметпен айналысуға онлайн лицензия алу.

Нотариалдық қызметпен айналысуға лицензиялар алу 3 кезеңде жүргізіледі: тағылымдама, аттестаттау және тікелей лицензия алу.

Нотариалдық қызметпен айналысуға тағылымдаман өту.

Нотариалдық қызметпен айналысу құқығына тағылымдамадан өту үшін нотариалды палатамен тағылымдамадан өту туралы шарт жасасу қажет. 

Тағылымдамадан өту мақсаты нотариустың жұмысын ұйымдастыру және нотариаттық әрекеттерді жасау бойынша кәсіби білімдерді және практикалық дағдыларды игеру болып табылады. Нотариуста тағылымдама бағдарламасы теориялық және тәжірибелік дағдыларды иеленуді білдіреді. Бағдарламаның ұзақтығы бір жылдан кем емес мерзімді құрайды.

Тағылымдамадан өту кәсіби дайындықтың бірыңғай бағдарламасы бойынша жүзеге асырылады. Сіз тағылымдамадан өткен нотариус тағылымдаманың аяқталуы бойынша тағылымдамадан кәсіби дайындықтың бағдарламасын орындауды көрсететін қорытындыны дайындайды. Қорытынды аумақтық әділет органының және нотариаттық палатаның бірлескен шешімімен 10 жұмыс күні ішінде бекітіледі. Тағылымдамадан өтуші кәсіби бағдарламаны толық емес игермеген жағдайда оған қосымша уақыт ұсынылады.

Нотариустар тағылымдамасы ақылы өтеді. Нотариустың тағылымдамадан өтушілерінің тағылымдамадан өтуі үшін ақы төлеу туралы қағидасына сәйкес төлем мөлшері ай сайын 10 АЕК аспайды.

Тағылымдамадан өткеннен кейін нотариаттық қызметпен айналысу құқығына аттестаттаудан өту қажет. Ол үшін аумақтық әділет органдарында арнайы комиссиялар құрылады. Комиссия жеті мүшеден – нотариаттық палатаның төрағасын қоса алғанда екі нотариус, әділет органдарының екі өкілі, құқықтанушы ғалым және мәслихаттың екі депутатынан тұруы тиіс.

Нотариаттық қызмет мәселелері бойынша мемлекеттiк көрсетілетін қызметтің қағидаларын бекіту туралы (Қазақстан Республикасы Әділет министрінің м.а. 2020 жылғы 28 мамырдағы № 62 бұйрығымен бекітілген) қағидасына сәйкес, нотариаттық қызметпен айналысу құқығына үмiткер тұлға тағылымдамадан өткеннен кейін "электрондық үкіметтің" веб-порталы арқылы электрондық цифрлық қолтаңбасы (бұдан әрі - ЭЦҚ) қойылған электрондық құжат нысанында "Нотариаттық қызметпен айналысу құқығына үміткер тұлғаларға аттестаттау жүргізу" мемлекеттік көрсетілетін қызмет стандартының 8-тармағында көрсетілген құжаттарды тұрғылықты жері бойынша жолдайды:

1. Өтініш.
2. Нотариаттық қызметпен айналысу құқығына аттестаттаудан өту үшін мәліметтер нысаны.
3. Қазақстан Республикасы Еңбек кодексінің 35-бабына сәйкес заң мамандығы бойынша кемінде екі жыл жұмыс өтілін растайтын құжаттың электрондық көшірмесі.

Құжаттар тиісінше ресімделмеген не олардың толық топтамасы табыс етілмеген жағдайда, аумақтық әділет органдары қайтару себебі туралы жазбаша хабарламамен ол түскен күннен бастап 5 жұмыс күнінен кешіктірмейтін мерзімде үміткерге өзі ұсынған құжаттарымен бірге өтінішті қарамастан қайтарады.

Егер үміткер «Нотариат туралы» Заңда белгіленген талаптарға сәйкес келмесе, оны аттестаттауға жіберуден бас тартылады. Бас тарту жағдайында сотқа шағымдана аласыз. Аттестаттауға жіберуден бас тартылған жағдайда, аумақтық әділет органдары өтініш түскен күннен бастап 15 жұмыс күнінен кешіктірмей дәлелді шешімді үміткерге жібереді. Аттестаттауға жіберуден бас тартуға заңда белгіленген тәртіппен сотқа шағым жасалуы мүмкін.

Аттестаттауға жіберілген үміткерді аттестаттаудың өтетін орны, күні, уақыты, тәртібі туралы оны өткізгенге дейін күнтізбелік 10 күннен кешіктірмей аумақтық әділет органдары жазбаша хабардар етеді.

Аттестаттау мынадай екі кезеңнен тұрады:

1. Қазақстан Республикасының заңнамасын білуден компьютерлік тест тапсыру;
2. емтихан билеттері бойынша ауызша тапсырманы орындау.

Сіз тестілеуден қазақ немесе орыс тілдерінде өте аласыз.

«Нотариат туралы» Заңның 7-2-бабына сәйкес аттестаттаудан өтуде анықтамалық, арнайы және өзге де әдебиетті, сондай-ақ байланыс құралдарын, сондай-ақ қандай да бір жазбаларды пайдалануға рұқсат етілмейді.

Комиссияның аттестаттау не аттестаттамау туралы шешімі аттестаттау өткізілген күні шығарылады. Комиссия шешіміне сіз сотқа шағымдана аласыз. Аттестаттаудан өтпеген үмiткер қайта аттестаттауға бiр жылдан соң жiберiледi. 

«Нотариат туралы» Заңға сәйкес Қазақстан Республикасының Әділет біліктілік алқасыlа немесе Қазақстан Республикасы Жоғарғы Cот кеңесі жанындағы Біліктілік комиссиясына біліктілік емтиханын тапсырған адамдар, тұрақты судьялар және өз міндеттерін атқару кезінде теріс қылықтар жасағаны және заңдылықты бұзғаны үшін судьялық қызметінен босатылған судьяларды қоспағанда, тұрақты судья болып жұмыс істеген адамдар, сондай-ақ мемлекеттiк нотариустар аттестаттаудан өтпестен нотариаттық қызметті жүзеге асыру үшін лицензия алуға құқылы.

Лицензия алуда және лицензия алуда Заңның 21-бабына сәйкес лицензия алуда,  нотариаттық округ шегіндегі жеке нотариустың қызмет аумағы нотариаттық палатаға сәйкес аумақтық әділет органы анықтайды және cіз бөлмені белгілі бір аумақ шегінде орналастыруға құқылы емессіз.

Нотариаттық қызметпен айналысу құқығына лицензияны «электрондық лицензиялау» порталы арқылы онлайн алуға болады.